In een serie van vijf blogs vertel ik u hoe het zit met installatieverantwoordelijkheid.
Er is een nieuwe hype ontstaan: we moeten een installatieverantwoordelijke aanstellen. Hebben we die zelf niet? Dan moet deze persoon maar van buiten komen. Er zijn gevallen dat de elektrotechnisch expertisehouder aangeeft de verantwoordelijkheid niet te kunnen dragen en daarmee niet te willen dragen, en opzij wordt geschoven. De installatieverantwoordelijke wordt ingehuurd! Zolang er niets gebeurt is de expertisehouder de loser en de ingehuurde de held.
Ik heb een probleem met dat moeten en heb zelfs een hekel aan dat woord.
Laten we nu eens installatieverantwoordelijkheid beschouwen vanuit onze bedrijfsdoelstelling. Onze installaties moeten functioneren en vrij zijn van risico’s. Dat geeft return on investment voor de eigenaar of aandeelhouder. Nu speelt de eigenaar of aandeelhouder wettelijk geen rol binnen installatieverantwoordelijkheid.
Het gaat om de bestuurder. Het is de bestuurder die op basis van de bedrijfsdoelen de organisatie inricht. Die is verantwoordelijk en als het fout gaat aansprakelijk. Logisch, de bestuurder heeft de bevoegdheid tot de uitoefening van de feitelijke macht over de installatie. De persoon (personen) die de feitelijke macht heeft, wordt wettelijk gezien als de bezitter van de installatie. De wet spreekt over bezit en houderschap. Dit wordt verkregen door in bezitneming, door overdracht of door opvolging. Nu is de overdracht naar installatieverantwoordelijkheid duidelijk.
"Installatieverantwoordelijkheid: vooral blijven nadenken en vergeet het werkwoord moeten!„
Laat ik eerst een vergelijking maken naar een privésituatie. U koopt een nieuwe fiets voor uzelf. Daarmee bent u de eigenaar en de bezitter, u gaat er immers mee toeren. Even let u niet op, en weg is uw fiets. Als eigenaar bent u niet meer de bezitter. De dief veroorzaakt een ongeluk en hij krijgt een proces verbaal.
Nu de link naar de situatie werkgever en werknemer. Een pakketbezorger is in dienst van een bedrijf en veroorzaakt een ongeluk. Wie is aansprakelijk? Rijdt de koerier met eigen vervoer of met dat van de werkgever? Deugt het vervoermiddel? De vraag is nu: wie moet nu waarvoor zorg dragen?
Met deze logica kunnen we de installatieverantwoordelijkheid gaan invullen. Dus niets moet, alles mag. We moeten nadenken en het voor onze organisatie vertalen en invullen.
Delegeren is het verleggen van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden op basis van wederzijds vertrouwen. De bestuurder is met het delegeren van installatieverantwoordelijkheid niet van de verantwoordelijkheid ontheven; deze krijgt een andere invulling. Daarmee is de kwaliteit van de delegatie belangrijk.
Wederzijds vertrouwen is bepalend voor de aanstelling van een installatieverantwoordelijke. De bestuurder of diens gevolmachtigde heeft vertrouwen in de beoogde installatieverantwoordelijke dat deze het kan en het wil. De beoogde installatieverantwoordelijke heeft het vertrouwen in de bestuurder dat deze hem of haar ondersteunt. Ondersteuning in deze betekent het verschaffen van middelen in de vorm van informatie, budget, voorlichting en onderricht. Hier draait het om!
Daarom is mijn stelregel dat: aanwijzen een vertrouwenskwestie is en dicht op de werkvloer moet liggen. Dat geldt in de hele keten van aanwijzen. Vooral blijven nadenken en vergeet het werkwoord moeten!
Next up (volgende week) in blog deel 2: het profiel van de installatieverantwoordelijke.
Over Paul Koop
Paul Koop is directeur-grootaandeelhouder en oprichter van Quercus Technical Services. Als E&I-ingenieur is hij twee decennia betrokken geweest bij internationale projecten waarbij engineering, constructie, inbedrijfstelling en onderhoud van grootschalige industriële installaties centraal stond. Naast het managen van zijn eigen bedrijf, leidt hij seminars, cursussen, presentaties en consulteert hij internationale organisaties. |